Memorias dun neno galaico

Era un neno, mais non o sabía. É dicir, tiña conciencia do seu corpo, do seu ser, da súa vida, da súa corta idade, pero na sociedade na que lle tocou en sorte nacer non era máis que un proxecto de adulto, un home inconcluso que se iría construíndo co paso dos anos (descoñecía que ata o século XVIII, uns 2000 anos despois de que nacera, non comezaría a dotarse de contido real o concepto de infancia. Por outra banda pouco lle importaba, tampouco sabía que era un século).

Ata chegar a esa idade adulta, a indiferenza era o tratamento principal que recibían el e os seus amigos por parte dos maiores. Aínda así, había que colaborar na economía familiar con tarefas adecuadas á súa idade: levar os animais a pastar, axudar a macerar o liño, levar o esterco aos campos,… A única persoa que lle amosaba certo afecto -ademais da súa nai-, era a avoa. Grazas a ela, un mundo máxico xurdía ao redor da lareira nas longas tardes de inverno, cando a escuridade e a chuvia facían da casa un lugar cálido e acolledor. Contaba historias dos antepasados, de mariños vidos de distantes mares, de severos deuses,… e el por veces tremía de medo, ou enchía o peito orgulloso das fazañas dos seus ancestros, ou uliscaba cheiros de mares e treboadas. O rapaz xa tiña oito anos e non quería que pensaran que era un deses mocosos que estaban todo o día trala teta da nai, así que se separaba un pouco do lume, finxindo estar concentrado noutro xogo, pero non se perdía nin palabra do que contaba a avoa.

O neno entrou no cortello e colleu as catro ovellas que tiña a súa familia. Con elas desquitábase das labazadas que as veces recibía dos adultos; non sabía nada de estratificación social, pero o que si sabía é que elas, as ovellas, estaban por baixo na súa cosmogonía particular. Ademais, como non falaban, non podían acusalo cando lles tiraba pedras, ou cando maxinaba que era un poderoso guerreiro e cazaba a catro temibles osos. A base de patadas no bandullo sacounas ao exterior.

Botou a andar poboado adiante, serpeando entre casas distribuídas aparentemente de xeito caótico, pero que a ollos dos habitantes do castro tiña certa lóxica urbanística. A súa familia vivía na croa do poboado, así que descendía para coller unha das súas portas de saída. Pasou por diante de varias casas que rompían a hexemónica imaxe dos teitos feitos con colmo: estas tiñan o tellado composto por pezas planas de barro avermellado rematadas por outras pezas curvas, ás que os romanos lles chamaban tegula e imbrex…. Moitas veces escoitou ao seu pai burlarse deste modo de construír as casas, seguindo a moda das vivendas dos comerciantes asentados na beira do mar. Modas pasaxeiras -bramaba o seu pai-, igual que veñen, van! Levamos moitos anos coas nosas costumes, e así seguirán cando os estranxeiros marchen!

Xa preto das murallas, un tanto illada da zona onde se concentraban as casas, estaba unha construción que parecía unha vivenda alongada, pero que non servía para comer e durmir. Estaba afastada, semisoterrada, en certo modo oculta, querendo pasar desapercibida no balbordo da vida cotiá da aldea; adiviñábase escura no seu interior, e a esas horas da mañá aínda se percibía un cheiro a suor, fume e aceites que fixeron maxinar ao neno que durante a noite os guerreiros visitaron a sauna. Acelerou o paso ao escoitar pequenos murmurios que proviñan do seu interior: non estaba disposto a quedarse a descubrir se era un pequeno rato en busca de semente ou unha aparición do deus Cosus que, segundo comentaban en voz baixa os máis vellos, a veces se presentaba nas cerimonias das fratrias dos guerreiros. Ao saír do poboado coas súas ovellas, sentiu un formigo de emoción no seu corpo. Deixaba atrás o espazo amurallado, o coñecido, o seguro, e saía ao exterior, ao campo aberto, ao salvaxe. Sentouse no alto dun curuto mentres as ovellas pastaban. Aos seus pes, abríase un amplo e fértil val que chegaba ata o mar, alí onde os romanos tiñan as súas salinas e a súas fábricas de salgadura de peixe, e podía ver aos traballadores da beiramar como pequenas formiguiñas anárquicas e tolas. Tiña a impresión de que os romanos todo o facían ao grande: en vez dos inestables botes de coiro e madeira dos pescadores do seu poboado, ollaba con asombro os seus barcos grandes e maxestosos, cunhas velas como nunha antes vira.

Non o pensou máis. Levaba semanas coa mesma teima. Entre dentes, a toda presa musitou unha pregaria ao deus Reve, cuspiu ao chan, e botou a andar ladeira abaixo. Quizais nas fábricas romanas necesitaran dous fortes brazos ansiosos de traballar.

As ovellas levantaron a vista da herba e miraron como o rapaz se ía facendo cada vez máis pequeno.

9 decembro 2013